با نزدیک شدن به ایام اربعین حسینی دوباره دل‌های عاشقان حسین (ع) بی‌قرار می‌شود. میلیون‌ها زائر از گوشه‌وکنار ایران و دیگر کشورهای جهان پای در راهی می‌گذارند که انتهای آن وصال به بین‌الحرمین است.هر قدم یادآور مظلومیت کاروان عاشورا و گواهی‌ست بر عشق و وفاداری شیعیان به امامی که جانش را در راه حق فدا کرد.
در این میان زائران ایرانی اغلب مسیر پیاده‌روی خود را از نجف شهر مولای متقیان آغاز می‌کنند و تا کربلا حرم سیدالشهدا حدود ۸۰ تا ۹۰ کیلومتر راه را با پای دل طی می‌کنند. اما این راه تنها یک مسیر ندارد. دو مسیر اصلی پیش‌روی زائران است: مسیر سنتی و پرجمعیت نجف به کربلا و مسیر تاریخی و کم‌ترددتر طریق‌العلماء. هرکدام از این مسیرها حال و هوای خاص خود را دارد، و انتخاب میان آن‌ها می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از زیارت را رقم بزند.مسیر اصلی پیاده‌روی اربعین، از جوار حرم حضرت علی(ع) در نجف آغاز می‌شود. با عبور از دروازه‌های جنوبی شهر و ورود به جاده موسوم به «طریق یاحسین»، زائر وارد یکی از معنوی‌ترین صحنه‌های حیات شیعه می‌شود. این مسیر که با نصب بیش از ۱۴۵۲ عمود شماره‌گذاری‌شده مسیر را مشخص کرده، نه‌تنها به زائر امکان مدیریت مسیر و تخمین زمان رسیدن می‌دهد، بلکه نوعی هماهنگی روحی و بصری میان شرکت‌کنندگان ایجاد کرده است.
از همان عمودهای ابتدایی، صدها موکب مردمی و رسمی از نقاط مختلف عراق و حتی دیگر کشورها با شور و شعف به خدمت زائران آمده‌اند. غذا، آب، چای، ماساژ، خدمات درمانی، مکان خواب و حتی خدمات فرهنگی، همه به‌صورت رایگان عرضه می‌شود. در این مسیر، مردم عراق با تمام وجود، مهمان‌نوازی خود را به نمایش گذاشته‌اند.زائر در این مسیر، کمتر لحظه‌ای احساس تنهایی می‌کند. سیل جمعیتی از جنس‌های مختلف، ملیت‌های گوناگون و زبان‌های متفاوت، اما با یک نیت مشترک در حرکت‌اند. فضا آمیخته‌ای از شور حماسی، وحدت دینی، و جلوه‌های بی‌نظیر مردمی است. صدای نوحه‌ها، لبیک‌ها، نذرها و گریه‌ها در هم آمیخته و مسیر را به کاروانی بی‌پایان از عشق بدل کرده است.
امنیت در این مسیر، به‌دلیل تراکم جمعیت و توجه ویژه دولت عراق و نیروهای امنیتی، بسیار بالا و قابل‌اطمینان است. همچنین موکب‌های بین‌المللی، از جمله موکب‌های ایرانی سهم عمده‌ای در نظم‌بخشی به امور زائران ایفا می‌کنند.برای زائرانی که نخستین بار است در پیاده‌روی اربعین شرکت می‌کنند، یا خانواده‌هایی که به‌صورت گروهی در این سفر معنوی حاضر می‌شوند، این مسیر امن‌ترین، راحت‌ترین و توصیه‌شده‌ترین گزینه است. امکانات گسترده، مسیر مشخص و جمعیت همراه، حس امنیت و همراهی را تقویت می‌کند.در کنار این مسیر پرتردد، راهی دیگر نیز وجود دارد که به‌نام «طریق‌العلماء» شناخته می‌شود. این مسیر راهی تاریخی‌ست که علما، طلاب و اهل علم در قرون گذشته برای رسیدن به کربلا از آن استفاده می‌کردند. امروز نیز این مسیر مورد توجه زائرانی‌ست که می‌خواهند تجربه‌ای متفاوت و شاید عمیق‌تر از زیارت داشته باشند.
طریق‌العلماء از منطقه‌ای نزدیک به مسجد کوفه یا «الحنانه» در غرب نجف آغاز می‌شود. زائرانی که این مسیر را انتخاب می‌کنند، معمولاً مسیرهای فرعی‌تری را طی می‌کنند. این راه در مقایسه با مسیر مستقیم نجف به کربلا، حدود ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر طولانی‌تر است، اما خلوت‌تر و کمتر تجاری‌شده است.ویژگی برجسته این مسیر، موکب‌هایی است که در خانه‌های مردم محلی دایر شده‌اند. در واقع، بسیاری از خانواده‌های عراقیِ ساکن در مسیر خانه‌های خود را به روی زائران باز کرده‌اند و با تمام وجود از مهمانان حسینی پذیرایی می‌کنند. این استقبال، از دل برمی‌آید و نشانه‌ای عمیق از ارادت عراقی‌ها به زائران اربعین است. در چنین موکب‌هایی، نه‌تنها غذا و مکان استراحت، بلکه محبت خالصانه و صمیمیت خانوادگی جریان دارد.اما باید توجه داشت که این موکب‌ها ظرفیت محدودتری دارند و به‌طور معمول، نباید بیش از یک شب در آن‌ها ماند. زائرانی که وارد خانه‌های مردم می‌شوند، باید قدردان این محبت بی‌دریغ باشند و با رعایت آداب میهمانی، زودتر مسیر خود را ادامه دهند.مسیر طریق‌العلماء از نظر ساختار خدماتی و درمانی به‌اندازه مسیر اصلی تجهیز نشده است. موکب‌های بهداشتی کمترند، مراکز درمانی محدودتر و ایستگاه‌های شارژ و خواب هم پراکنده‌ترند. به همین دلیل، این مسیر بیشتر مناسب افرادی است که تجربه بیشتری در سفرهای زیارتی دارند، آمادگی جسمی بهتری دارند و با شرایط ابتدایی کنار می‌آیند.
نکته قابل توجه در این مسیر آن است که در بخش‌هایی از راه، می‌توان به مسیر اصلی نجف–کربلا متصل شد. این امکان، فرصت مناسبی برای زائرانی فراهم می‌کند که بخواهند ابتدا در فضای خلوت‌تر طریق‌العلماء حرکت کنند و سپس در ادامه مسیر، به جمعیت گسترده زائران بپیوندند. با توجه به ویژگی‌های دو مسیر، باید گفت که هرکدام روح و حال خاص خود را دارند. مسیر نجف به کربلا، پرشور، پشتیبانی‌شده و اجتماعی‌ست. طریق‌العلماء، خلوت، سنت و اهل تأمل است. انتخاب هر مسیر باید متناسب با توان جسمی، هدف معنوی، شرایط بهداشتی و همراهان زائر باشد.زائرانی که برای نخستین بار عازم اربعین می‌شوند یا کسانی که با خانواده و کودکان به سفر می‌روند، بهتر است مسیر نجف–کربلا را انتخاب کنند. در مقابل، کسانی که تجربه بیشتری دارند، یا خواهان فضای خلوت‌تر و تعامل عمیق‌تری با مردم عراق هستند، می‌توانند طریق‌العلماء را در پیش گیرند، البته با رعایت حد توقف در خانه‌های مردمی.
البته برخی هم قدم زدن در هر دو مسیر را انتخاب می‌کنند چرا که امکان تغییر مسیر در میان راه وجود دارد؛ به طوری که حدود ۳۰ کیلومتر پس از نجف زائران می‌توانند از منطقه خان نص (خان نخیل) محدوده عمود ۴۳۰ تا ۴۵۰ یا از مسیر منطقه السدیر که ۴۵ کیلومتر بعد از نجف است، یعنی محدوده عمود ۵۰۰ تا ۵۵۰ مسیر خود را تغییر دهند. البته این مسیر تقریبا خلوتی و خاکی است و توصیه می شود افرادی که تاکنون از این مسیر به زیارت نرفته‌اند یا از مسیر اصلی بروند یا حتما با افراد آشنا این مسیرها را طی کنند.همچنین در هر دو مسیر باید تجهیزات اولیه سفر از جمله کفش مناسب، لباس سبک، کوله‌پشتی جمع‌وجور، داروهای شخصی، آب کافی و وسایل بهداشتی را همراه داشت. همراه داشتن نقشه آفلاین، شارژر و اطلاعات مسیر نیز بسیار مفید است.در این سفر، مردم عراق با ارادتی بی‌نظیر، خانه و دل خود را به روی زائران گشوده‌اند. آن‌ها، نه فقط میزبان بلکه همراهان این کاروان عشق به شمار می‌روند. زائران نیز در مقابل این محبت بی‌دریغ وظیفه دارند که حرمت این میزبانی را نگاه دارند و با رعایت اخلاق، ادب و مسئولیت‌پذیری سفری ماندگار را رقم بزنند.
۱۰.۳۱ پربازدید!
